दिल्लीत मराठी साहित्य संमेलन: एक ऐतिहासिक क्षण

प्रधानमंत्री मोदी, मुख्यमंत्री फडणवीस आणि इतर मान्यवरांच्या उपस्थितीत भव्य उद्घाटन

प्रधानमंत्र्यांचे भाषण

देशाचे प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी यांनी 98 व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाच्या उद्घाटनात मराठी भाषेचे महत्त्व आणि तिच्या सांस्कृतिक योगदानावर भर दिला. त्यांनी म्हटले की, मराठी भाषा केवळ संवादाचे माध्यम नाही तर ती समाजाची संस्कृती वारशाची संवाहक आहे. मराठी भाषेने देशातील अनेक महापुरुषांच्या विचारांना अभिव्यक्ती देऊन सांस्कृतिक निर्माणाचे महान कार्य केले आहे.

प्रधानमंत्री मोदी यांनी मराठी भाषेवर प्रेम असल्याचे सांगत मराठी भाषा शिकण्याचे त्यांचे निरंतर प्रयत्न सुरू असल्याचे म्हटले. तसेच, मराठीला अभिजात भाषेचा दर्जा देण्याचे काम पूर्ण झाल्याचे त्यांनी समाधान व्यक्त केले. संत ज्ञानेश्वर, संत तुकाराम, रामदास, संत गाडगे महाराज, तुकडोजी महाराज, गोरा कुंभार आदी अनेक संतांनी भक्ती आंदोलनाच्या माध्यमातून समाजाला नवी दिशा दिली, हे त्यांनी स्मरण केले. त्यांच्या मते, ग.दि.माडगुळकर आणि सुधीर फडके यांच्या गीत रामायणानेही समाजावर मोठा प्रभाव टाकला आहे.

मुख्यमंत्र्यांचे विचार

मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी मराठी भाषेला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळाल्याने संमेलन दिल्लीत होणे ही सर्वांसाठी अभिमानाची बाब असल्याचे नमूद केले. त्यांनी छत्रपती शिवाजी महाराजांनी राजकारभारात मराठीचा वापर करण्याचा निर्णय घेतल्याचे आणि स्वभाषेचा अभिमान आणि आग्रह छत्रपती शिवाजी महाराजांकडूनच आपण शिकलो आहोत, असे सांगितले.

फडणवीस म्हणाले, संमेलन होत असलेल्या तालकटोरा स्टेडिअममध्ये 1737 मध्ये मराठ्यांनी आपली छावणी लावून दिल्ली जिंकली होती. आता मराठी माणूस आपल्या विचारांनी दिल्ली जिंकणार आहे. त्यांनी पु.ल. देशपांडे यांचे विधानही उद्धृत केले की, मातृभाषेवर प्रेम करणाऱ्याला माया आणि वात्सल्य समजतं आणि तो दुसऱ्या भाषेवरही प्रेम करतो.

डॉ. तारा भवाळकरांचे मत

संमेलनाच्या अध्यक्षा डॉ. तारा भवाळकर यांनी मराठी भाषेचे महत्त्व आणि तिचे संस्कृतीशी असलेले नाते सांगितले. त्यांनी म्हटले की, मराठी भाषा संतांनी टिकवली आहे आणि ती जीवनात असावी लागते. भाषा हे संस्कृतीचे बलस्थान असते आणि ती आपलेपण निर्माण करणारी, जोडणारी गोष्ट असली पाहिजे, तोडणारी नाही.

भवाळकर म्हणाल्या, दिल्लीचे तख्त राखणारा महाराष्ट्र विचारातून, साहित्यातून जीवंत राहिला आहे. साहित्य संमेलनाच्या निमित्ताने प्रेमाचा संदेश दिला जावा, अशी अपेक्षा त्यांनी व्यक्त केली. त्यांनी महिला साहित्यिकांच्या योगदानाचेही कौतुक केले आणि महिलांना अध्यक्षपदाचा मान अधिकाधिक मिळाला पाहिजे असेही त्यांचे मत आहे.

शरद पवारांचे निरीक्षण

ज्येष्ठ नेते शरद पवार यांनी मराठी भाषेला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळाल्याबद्दल प्रधानमंत्री मोदी यांचे आभार मानले. त्यांनी मराठी साहित्यिकांच्या समाजासाठी केलेल्या योगदानाचे कौतुक केले आणि साहित्यिकांची जबाबदारी वाढली असल्याचे म्हटले.

पवार म्हणाले, नव्या पिढीला पुस्तकांशी बांधून ठेवण्यासाठी नव्या माध्यमांचा कल्पकतेने वापर करायला हवा. त्यांच्या मते, राजकारण आणि साहित्यातील संबंध पूर्वीपासून आहेत आणि ते परस्पराला पूरक आहेत.